Historie SDAP

Op 26 augustus 2019 bestaat de sociaaldemocratie in Nederland 125 jaar.

Ter gelegenheid van dit jubileum heb ik in 2014 een boekje gemaakt. De inhoud van dit boekje is te lezen op deze website. De links in de eerstvolgende alinea komen uit bij de volgende bladzijden van het ‘boekje’. Andere links verwijzen naar externe websites met daarop informatie in woord, beeld of geluid.

In het boekje sta ik stil bij de oprichting van de SDAP, de voorgeschiedenis en de 12 apostelen. Daarnaast besteed ik aandacht aan de allergrootste onder hen, Pieter Jelles Troelstra. Ik sta stil bij de successen die konden worden geboekt. Maar ook bij de teleurstellingen. Dat laatste is niet onbelangrijk: van fouten uit het verleden moet je immers leren.

De 12 oprichters van de partij werden in die tijd de 12 apostelen genoemd. Het geeft aan dat destijds onder sociaaldemocraten veel gelovigen actief waren. Maar dat hoeft aan de andere kant ook geen verbazing te wekken. De voorganger van de SDAP was de Sociaal Democratische Bond, die zich vanaf het congres in Groningen afkeerde van de parlementaire weg. Dat was voor een aantal leden de aanleiding om uit de SDB te stappen en de SDAP op te richten.

De voorzitter van die SDB was oud-dominee: Domela Nieuwenhuis, die via Friesland in de kamer werd gekozen. Domela Nieuwenhuis werd met steun van de Friese ARP (één van de voormalige bloedgroepen uit het CDA) tot Kamerlid gekozen. Die Domela werd in Friesland door de arme veenarbeiders “Us Verlosser” genoemd (onze verlosser). Zo bezien grossierde de arbeidersbeweging in Bijbelse benamingen.

Om het nog theatraler te maken: de oranjebeweging (Orangisten genoemd) maakte het in die jaren wel erg bont: ze riepen richting Troelstra: hang op, hang op die Troelstra. Het ontbrak er nog maar aan dat ze hem aan het kruis genageld hebben…

Ik hoop je met dit boekje te inspireren. Inspireren om je misschien verder te verdiepen in de geschiedenis van de partij. Overigens kon dit boekje natuurlijk niet geschreven worden zonder de hulp van velen. Op het internet is veel te vinden. En er zijn boeken vol geschreven door mensen die er bij waren op dat moment. Dit boekje heeft niet de intentie om volledig te zijn. Het probeert een handreiking te zijn om jou mogelijk nieuwsgierig te maken en je verder te verdiepen in de “rijke” geschiedenis van de partij de SDAP, als deel van de geschiedenis van de Partij van de Arbeid.

Er volgt nog een boekje over de Partij van de Arbeid. Daarin zal onder andere aan de orde komen welke partijen toetraden tot de Partij van de Arbeid, de 1e ministers en andere gebeurtenissen.

Veel leesplezier
Rein Annema