De 12 oprichters van de SDAP

Waar kwamen ze vandaan, die twaalf oprichters die ook wel de twaalf apostelen werden genoemd? Bijna allemaal uit de Sociaal Democratische Bond van Domela Nieuwenhuis. Ze hadden het gehad met de partijleider die, eerst Kamerlid was en later tegen de kamer en de parlementaire democratie ageerde. Hij werd, met zijn bond, naar aanleiding van het congres in Groningen in 1893, anarchist. Men wil onder geen beding mee doen met de verkiezingen. De SDB wordt een antiparlementaire, anarchistische beweging. Maar de stemverhoudingen laten zien dat de SDB niet eensgezind is. De motie, die de directe aanleiding is tot de oprichting van de SDAP, wordt aangenomen met een stemverhouding 47 -40.Waarbij nog te vermelden is dat 14 mensen zich onthielden van stemming. Wel dus een meerderheid, maar geen grote. Tot die 40 tegenstemmers behoren de latere oprichters van de SDAP: Troelstra, van Kol en Schaper.

Weinigen in Nederland kennen op dat moment de namen van de oprichters. Radio en TV ontbreken. Je moet het hebben van de kranten. De oprichters van de SDAP zullen snel het politieke krachtenveld mee bepalen.

De twaalf behoorden tot het organiserend comité. Hoewel zij ‘de Twaalf Apostelen’ werden genoemd, waren ze geen hechte club. Binnen het comité bestonden namelijk grote onderlinge verschillen. Er waren handwerkers en schrijvers, plattelandsbewoners en stadsmensen, mannen van joodse, protestantse en katholieke afkomst en er waren ervaren socialisten en beginnelingen in de politiek. De parlementaire ambitie woog uiteindelijk zwaarder dan de tegenstellingen. Zorgvuldig werden zowel heren als arbeiders in het bestuur van de nieuwe organisatie gekozen.

Verder lezen? Klik op deze pagina op de afzonderlijke namen en er verschijnt een levensbeschrijving van een ieder.

Historie SDAP

Inleiding

De oprichting van de SDAP

De 12 oprichters van de SDAP

Bijzonderheden van de partij

Pieter Jelles Troelstra

Tekst en muziek Vrijheidslied