Algemene Beschouwingen 2020: Sterker Uit de crisis

Bij de jaarlijkse algemene beschouwingen heeft onze fractie voor 2021 haar visie gegeven op het te voeren gemeentelijk beleid in 2021. Hieronder kunt u een kleine bloemlezing uit de belangrijkste onderdelen teruglezen.

Sterker uit de crisis…!

Coronacrisis
De coronapandemie heeft een enorme impact op de samenleving, ook hier in Oost
Gelre. Economie, zorg, maatschappelijk leven. Mensen ondervinden de gevolgen van de
ziekte, ouderen in de Molenberg of inwoners elders die eraan komen te overlijden,
enorm triest. Mensen die hun inkomen verliezen of van wie het bedrijf in moeilijkheden
komt. Zorgpersoneel dat onder grote druk al maandenlang haar werk moet doen. Het
sociale leven dat voor een groot deel tot stilstand is gekomen. Corona heeft zijn
uitwerking op ouderen, vereenzaming, afschaling van thuiszorg. Maar ook jeugdzorg die
minder achter de voordeur komt waar problemen door stress alleen maar groter
worden. Betrokkenheid, verbinding, respect, ondersteuning: we moeten er zijn voor
onze mensen. We zien een burgemeester die hier goede aanzetten voor geeft. Meer dan
ooit geldt, dat de programmabegroting 2021 niet alleen over geld gaat.

Stille armoede
Armoede en kinderen in armoede blijft een thema, zeker nu in de crisis. De PvdA vraagt
al jaren aandacht om oog te hebben voor bestrijding van de stille armoede binnen onze
gemeente. Uit contacten met de Voedselbank Oost Achterhoek blijkt dat er op dit
moment nog geen extra vraag is naar voedselpakketten, ondanks de COVID-19 perikelen.
Vraag is echter wel, is er geen vraag, of is er een enorme schroom, schaamte of
onbekendheid? Uit informatie van de rijksoverheid blijkt dat er een nieuwe aanpak
bestaat om schulden sneller te zien, waarbij er sneller aan de bel getrokken kan worden
bij dreigende schulden. Vandaag is het convenant in het nieuws. De PvdA vraagt zich af
welk concreet effect dit in praktijk zal hebben. Wat doet het college actief om eerder
zicht te krijgen op schuldenproblematiek, hoe actief benaderen wij scholen,
sportverenigingen, inloopvoorzieningen en andere organisaties die mogelijk een
signalerende rol kunnen vervullen? Want schulden binnen gezinnen of bij jongeren zijn
een voorbode voor diverse andere problematieken.

(Bijzondere) bijstand
De verwachte toename van het aantal bijstandgerechtigden onder invloed van de
coronacrisis doet zich vooralsnog ook nog niet voor, maar het CPB voorspelt voor
komend jaar wel een toename van het aantal bijstandsuitkeringen ten opzichte van
2019. Het UWV verwacht dat de doorstroom van de WW naar de bijstand in 2021
tweeënhalf keer zo groot zal zijn als in 2019.
Door Corona zijn er juist minder aanvragen bijzondere bijstand, o.a. door uitgestelde
zorg en andere bijzondere kosten die dit jaar door de crisis niet hebben plaatsgevonden.
Een deel van deze bijzondere (zorg)kosten zal wellicht ook niet meer gemaakt worden,
maar het is aannemelijk dat er volgend jaar een toename is, wanneer maatregelen weer
versoepeld gaan worden en alle reguliere zorg weer draait. Wanneer werkloosheid
verder gaat toenemen, zullen ook meer mensen een beroep kunnen gaan doen op ons
minimabeleid en zullen we ook hier volgend jaar de effecten van gaan merken. Bedenk
daarbij dat de zorgkosten verder gaan stijgen, vooral als mensen met een minimum
inkomen geen gebruik meer kunnen maken van een regeling voor collectiviteitskorting
bij de zorgverzekering. De PvdA vreest dat mensen hierdoor in problemen komen. Wij
stellen daarom voor om de maatregel die in de begroting 2020 is genomen, om de
individuele inkomenstoeslag te verlagen en de doelgroep te verkleinen, een bezuiniging
van 40.000, nu ongedaan te maken. Daartoe dienden we een amendement in met de VVD.

Jeugdzorg
Het grote belang van ketensamenwerking in de jeugdzorg werd nog weer eens goed
duidelijk voor de raad tijdens de thema-avond die de raad onlangs had. Daar werd ook
duidelijk dat de bezuinigingsambities waarmee het college vorig jaar de begroting 2020
sluitend wilde maken, in praktijk helemaal niet haalbaar zijn. Niet voor niets is er ook nu
weer een budgetverhoging in de begroting 2021 verwerkt. De PvdA heeft begrip voor
het streven om onnodige en onjuiste doorverwijzingen te voorkomen door normalisatie.
Een centrale rol in jeugdhulp 0-23 jaar is daarbij weggelegd voor het
ondersteuningsteam en het preventie platform jeugd: hoe zorgen we ervoor dat
preventie echt succesvol wordt?

Nog meer varkens
Over de periode 2000 – 2019 daalde het aantal varkensbedrijven in Nederland met ruim
70% (in 2020 nog ruim 4000 bedrijven). Het totaalaantal varkens in Nederland daalde
met 6% naar ca. 12,3 miljoen dieren. Weliswaar daalde ook hier in Oost Gelre het aantal
bedrijven van 171 naar 67 maar navenant opmerkelijk was de ontwikkeling van het
aantal varkens in onze gemeente: een groei van 143.000 naar 182.000 dieren. In Oost
Gelre gaat de schaalvergroting dus gewoon door, bovendien gaat het in veel gevallen
niet meer om een familiebedrijf. Kijk naar de nieuwbouwplannen om aan de Wolterij
vlakbij de kern Harreveld een grote varkensstal te bouwen, nadat de boerderij is
opgekocht door een investeerder, die al meerdere agrarische bedrijven exploiteert. Dit
tot grote ongerustheid van de omwonenden. We zijn de meest Brabantse gemeente
geworden. Stikstofproblematiek, het gevaar van zoönose, hoge dierconcentraties die het
risico vergroten dat dierziekten op de mens overgaan. Corona toont dat veterinaire
ziekten de basis zijn voor de huidige pandemie.

Huisvesting arbeidsmigranten
Van de intensieve veehouderij is het een kleine stap naar misstanden die afgelopen
zomer bekend werden bij slachterij VION in Groenlo. Afgelopen week kwam het rapport
“Geen tweederangsburgers” uit van Emile Roeme over de werk- en leefomstandigheden
van arbeidsmigranten. Misstanden zijn er. 22 matrassen in een woning in ’s Heerenberg,
een schokkend filmpje van een mishandeling van Roemeense arbeidsmigrant door een
eigenaar van een uitzendbureau, dat ook voor VION werkt.
Vion liet weten de komende jaren 400 arbeidsmigranten te willen huisvesten in onze
gemeente. Werkgevers zijn hier aan zet, maar PvdA vindt dat ook corporaties hier wel
degelijk een taak bij hebben. PvdA vindt dat dit niet moet in de vorm van grote
migrantenhotels. Kortdurende arbeidsmigranten hebben geen behoefte aan volwaardige
huisvesting, maar moet wel fatsoenlijk worden gehuisvest in kleinschalige
eenkamerbewoning. En de groep arbeidsmigranten die zich hier wil vestigen, moet ook
in een huurwoning terecht kunnen. De praktijk laat zien dat de gemeente hier haar rol
moet pakken en moet toezien om misstanden tegen te gaan en mee te helpen
voorkomen.