PvdA-fractie Oost Gelre: Algemene beschouwingen kadernota 2024
Een actieplan voor 2024…!
Welke resultaten gaan we in 2024 boeken? Waar kan de burger volgend jaar op rekenen en mag hij de gemeente aan houden? Daar moet een kadernota over gaan. Het college heeft volgens de PvdA geen duidelijk beeld van haar agenda 2024? De Kadernota 2024 is meer een Wikipedia-tekst vanuit een bijna utopisch wereldbeeld dat alles mooi en goed geregeld is in Oost Gelre. We lezen algemeen beschrijvende teksten die ook in de programmabegroting van 2023 stonden, maar die ook in het jaarverslag 2022 kunnen staan of in de 1 e bestuursrapportage. Teksten die voorbij gaan aan de rauwe werkelijkheid dat een groep mensen in onze samenleving financieel niet rond kan komen, of al jaren wacht op een nieuwe woning, die nu onbetaalbaar is geworden. Mensen bij wie de moed in de schoenen zakt om in de energietransitie mee te komen, of mensen die zich uit maatschappelijke onvrede niet gehoord voelen en zich afkeren van de (lokale) overheid. Of mensen die gebukt gaan onder huiselijk geweld of drugsproblematiek? Het college spiegelt opnieuw haar plannen niet aan het Raadspamflet. Een gemiste kans. Wij dagen het college uit om per thema 1 speerpunt te benoemen.
- Raadspamflet: Solidariteit en bestaanszekerheid
Armoede is in Nederland nog steeds aan de orde van de dag. In Oost Gelre is dat voor een deel van onze inwoners ook dagelijkse realiteit. De PvdA pleit er nog steeds voor om het voorbeeld van Doetinchem en Aalten te volgen om mensen die langdurig een uitkering via de Participatiewet ontvangen en voor wie een uitstroompremie nog geen haalbare stap is, de mogelijkheid te bieden meer bij te mogen verdienen. Het college heeft in vervolg op onze motie toegezegd deze mogelijkheid samen met de andere Fijnder-gemeenten te willen gaan voorbereiden. Wanneer volgt de wijziging van de verordening of beleidsregel? Wij maken nog een tweede punt over armoede: als het gaat om de aandacht van de gemeente voor gezonde leefstijl en preventie, dan zien we dat veel projecten voor mensen met een smalle beurs “niet te doen zijn” bijv. bij gezonde voeding of beweeg je fit-projecten. Kan het geld voor beweegcoaches ed. niet beter worden ingezet om gezonde maaltijden en gratis fruit op scholen te organiseren, zo vraagt de PvdA zich af?
- Raadspamflet: Sterke lokale economie
Bij dit thema stelden we in november dat nieuwe fases voor het bedrijventerrein Laarberg voor ons geen doel zijn. De aandacht moet gericht zijn op behoud van kwalitatief goede werkgelegenheid en vooral de menskracht in sectoren waarin grote tekorten aan vakkrachten ontstaan. Er dreigen in onze regio de komende jaren steeds groter wordende tekorten in de zorg, van thuiszorgmedewerkers tot intramurale zorgmedewerkers. Het leidt tot toenemende wachtlijsten en overbelasting voor mantelzorgers. Een probleem waarop we als gemeente niet zomaar een passend antwoord hebben, maar waar we creatief naar mogelijkheden moeten helpen zoeken. Dat is voor de lokale economie van groter belang dan de overspannen focus op een 2×2 baans N18. Over de N18 gesproken: de PvdA steunt niet het idee dat in de ontwerp-omgevingsvisie is opgenomen, om in een zone aan weerszijden van de N18 planologisch ruime mogelijkheden voor niet agrarische bedrijvigheid in het buitengebied te gaan bieden. Het bestaande beleid voor nieuwe economische activiteiten in het buitengebied op voormalige agrarische bedrijven blijkt onduidelijk en dient juist eerder aangescherpt dan versoepeld te worden. Pagina 2 van 4
- Raadspamflet: Woningbouw c.q. woningvoorraad
Het bouwen voor doelgroepen moet volop aandacht krijgen. Oost Gelre bungelt qua sociale huurwoningen onderaan in de Achterhoek. Wij ervaren dat er meer vraag is naar sociale huurwoningen. Corporaties moeten de komende jaren in onze kernen blijven, of beter gezegd weer gaan investeren in het bouwen van nieuwe huurwoningen en in het verduurzamen van de bestaande woningen. Hoe denken wij als gemeente over de vestiging van een huisvesting voor flexwerkers en arbeidsmigranten op de Laarberg? En welke gevolgen zal het nieuwe beoordelingskader zorg en wonen gaan hebben voor de huisvesting van inwoners die van SIUS intramurale zorg ontvangen? Nu zijn er nieuwe wetten op komst die de sturing in de woningmarkt vanuit het Rijk vergroten, waarbij een aandeel van 30% sociale huur een voorwaarde wordt. Maar ook de plicht om als gemeente een woningbouwprogramma te gaan vaststellen dat ook dwingende doelstellingen voor de corporaties, private projectontwikkelaars gaat bevatten, betekent een flinke verschuiving. Hoe kijkt het college naar deze op handen zijnde wetswijzigingen? Klopt ons beeld, dat we hiermee beter in staat zullen zijn om de woningmarkt inclusief de verduurzaming hiervan te sturen?
- Raadspamflet: Energietransitie
Behalve een laadvisie, een besluit over het zonnepark in Zieuwent, de bouw van het zonnepark in Lievelde en enkele windcafés ter voorbereiding op een nieuw gemeentelijk windbeleid, is er op gemeentelijk niveau de afgelopen 2 jaar weinig van de grond gekomen. Dit jaar komt er als het goed is een nieuwe uitvoeringsagenda energietransitie Oost Gelre en komt er nieuw beleid voor windparken. Het college heeft hier een goed proces voor uitgestippeld met ruimte voor communicatie met inwoners en andere belanghebbenden. Maar het stuk zelf laat nog op zich wachten. De PvdA vindt het van groot belang dat we in dit beleid duidelijke keuzes maken over de vraag hoe we ruimte gaan bieden voor een windpark of enkele kleine windparken. Maar we komen steeds meer tot de conclusie dat Rijk en Provincie maar weinig ruimte overlaten voor aanvullend lokaal beleid op dit gebied. De verwachte landelijke afstandsnorm van een windmolen tot een woning in decibellen of in meters, zal de belangrijkste bepalende factor worden. Toch pleiten wij ervoor om als lokaal aanvullende beleidskeuze te bepalen dat geen windmolen c.q. -park wordt toegestaan binnen 2 kilometer van een bebouwde kom. Deze beleidskeuze hoeft de realisatie van onze RES-opgave voor windenergie niet in de weg te staan. En ja: welke pilots met waterstof en buurtaccu’s worden op pagina 52 bedoeld?
- Raadspamflet: Vraagstuk opvang vluchtelingen
Oost Gelre werkt op verschillende manieren aan de opvang van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders. Het college weet zich hierin gesteund door de raad. De wijze waarop onlangs is ingespeeld op de komst van een groep AMV-ers met aandacht voor de belangen van omwonenden en scholings- en ontspanningsmogelijkheden voor de jongeren zelf is positief. Maar het is tijdelijk. Net als de tussenvoorziening voor extra huisvesting van statushouders in het Careaz-noodgebouw in Lichtenvoorde die binnen enkele maanden al weer eindigt. En datzelfde geldt voor de huisvesting van ontheemde Oekraïners in Groenlo. De grote tekorten in opvang en het failliet van het landelijke stelsel maken dat we serieus moeten bezien of Oost Gelre niet structureel meer kan doen en in 2024 een vaste locatie kan bieden, om het fenomeen tussenvoorziening voor statushouders een structureel vervolg te Pagina 3 van 4 geven. In ieder geval blijft de goede samenwerking met Vluchtelingenwerk en lokale vrijwilligersorganisaties van grote waarde. Aandachtspunt: vanuit de hoek van de voedselbank horen we dat begeleiding (wegwijs worden in lokale situatie) soms niet goed wordt opgepakt. 2017 actieplan: iedere nieuwkomer krijgt een maatje. Gebeurt dat nog?
- Raadspamflet: Integrale veiligheid
In november wees ik op de verharding in de Nederlandse samenleving met ongekende uitingen van criminaliteit en in het bijzonder geweldsdelicten. Dat het vraagstuk van ondermijning ook speelt in Oost Gelre en we als lokale politiek niet naïef moeten zijn, blijkt op momenten waarop een drugslaboratorium of hennepplantage worden opgerold. We zien in buurgemeenten dat afvaldumpingen van synthetische drugsproductie grote milieuschade berokkenen. En we zien dat dealen en drugsgebruik ook in onze gemeente steeds meer gangbaar worden, met alle gevaren voor volksgezondheid en veiligheid van dien. Verkeersveiligheid: met de opening van de nieuwe fietstunnel onder de N18 bij de Zieuwentseweg en de nieuwe kruising bij de Richterslaan, is eindelijk een vervolgstap gezet in het veiliger maken van de N18. Nu wordt het tijd knopen door te hakken m.b.t. het afsluiten van de overgangen N18 tussen Groenlo en Lievelde. Wanneer kunnen we hier voortgang in verwachten? Op welke variant zet het college in?
- Raadspamflet: Natuurherstel, versterking biodiversiteit en landschapsontwikkeling
Ons buitengebied staat een noodzakelijke transformatie te wachten. Het college kondigt een visie buitengebied aan. De stikstofplannen van de provincies en het Landbouwakkoord hebben onvermijdelijk gevolgen voor ons buitengebied. Een beweging naar natuurinclusieve landbouw en kringlooplandbouw is nodig. Daarbij moeten boeren een toekomstperspectief houden, maar zullen intensieve veehouderijen in aantal teruggaan en niet verder groeien. Het wachten is op de plannen van de provincie, maar met de coalitie die daar lijkt te ontstaan is het de vraag of er nu echt noodzakelijke keuzes gemaakt worden om de stikstofproblematiek bij de bron aan te pakken. En intussen? Intussen gaan de landbouw schaalvergroting in Oost Gelre gewoon door, of er niets aan de hand is. Een nieuwe pluimveehouderij bij Lichtenvoorde, nieuwe varkensstallen bij een voormalige boerderij nabij Groenlo. Investeerders speuren het buitengebied van Oost Gelre af om buiten gebruik geraakte agrarische bedrijven op te kopen en er nieuwe (mega)stallen te plaatsen. Met een college dat deze ontwikkeling geen strobreed in de weg legt, omdat oude vergunningen nooit zijn ingetrokken en in het bestemmingsplan oude agrarische bestemmingen niet actief worden wegbestemd. Zo kwam een grote, nieuwe kalvermesterij aan de Gasteveldsdijk er enkele jaren geleden, en zo komt er binnenkort weer een nieuwe pluimveehouderij in Vragender bij met 84.000 kippen. Met de toch al hoogste dierdichtheid die Oost-Gelre kent in de Achterhoek is dit volgens ons maatschappelijk ongewenst en onverantwoord. Coulisselandschap, natuur en biodiversiteit hebben het zwaar te verduren; niet alleen door droogte, maar ook door veel te grote stikstofuitstoot. Kijk om je heen: niet alleen oude beuken laanbeplanting legt het loodje, ook tal van kleine bosperceeltjes met eiken kwijnen weg en volksgezondheid is in het geding. Motie.
8. Raadspamflet: Toekomstgericht en verantwoord financieel beleid
Vervangende nieuwbouw voor basisschool de Hoeksteen (5.6 miljoen); zonder enige toelichting is het als nieuw beleid weggestopt in de tabellen. Op pagina 59 staat deze investering zelfs (abusievelijk) als autonome ontwikkeling aangeduid. Maar zullen we met het oog op het beheersen van de gemeentelijke uitgaven en het spaarzaam omgaan met Pagina 4 van 4 maatschappelijke middelen niet eerst het integrale besluit over huisvesting van binnensportlocaties afronden? Als er ergens een duidelijk KADER nodig is dan is het daar wel. In juni is dit noodzakelijk. En het kan. PvdA stelt: 2 zaaldelen Marianum, 2 zaaldelen den Elshof, 1 zaaldeel per IKC.
PvdA-fractie
Richard Klein Tank
