[AB] Voorbeeld 3: De toekomst van de landbouw

Een maatschappelijke discussie over de toekomst van de landbouw; dat is waar de raad na een initiatiefvoorstel van OOG en PvdA begin toe hebben besloten. Maar sinds dat raadsbesluit is het stil aan de zijde van het college. Uitbreidingen van stallen en dierenaantallen zijn de afgelopen periode aan de orde van de dag. Onlangs nog maakte de PvdA haar zorgen kenbaar over enkele uitbreidingen nabij Vragender, zoals de aangekondigde komst van een geitenhouderij met maar liefst 2000 geiten op steenworpafstand van de kern Vragender. Het college koos voor een eng juridische beantwoording van onze raadsvragen, namelijk dat dit binnen de regeltjes past, maar durfde geen oordeel te geven of ze zo’n maatschappelijke ontwikkeling wel wenselijk vindt. Datzelfde college kondigde in het jaarverslag 2015 aan dat zij zich niet in staat acht om de landschappelijke waarden van het buitengebied nog te beschermen omdat zij de ontwikkeling van agrarische bedrijven niet meer in de hand heeft; een verontrustende mededeling.

Bij voorbeelden als dat van het nieuwe geitenbedrijf zijn behalve ruimtelijke belangen ook vragen van volksgezondheid in het geding. Onduidelijk is welke gevolgen de nieuwe Wet Dierenaantallen zal hebben op de veehouderij in Oost Gelre. Landelijk is er beroering ontstaan over de nieuwe fosfaatplannen van het kabinet voor de melkveehouderij sector. Die sector is in de afgelopen paar jaar na de afschaffing van het melkquotum op ongestuurde wijze gegroeid, waardoor we nu al met de problemen zitten. De schaalvergroting is nu een probleem voor de hele sector geworden, die het voortbestaan van familiebedrijven bedreigt. Wat is de visie van het college over al deze ontwikkelingen?

De PvdA heeft afgelopen zomer een boertoer gehouden, waarbij we per fiets werkbezoeken hebben gebracht aan verschillende innovatieve boeren bedrijven in onze gemeente. Achtereenvolgens waren we te gast bij de pluimveehouderij Schieven in Zieuwent, het varkensvermeerderbedrijf Van de Wolfshaar in Vragender en de maatschap Ottink in Groenlo, die op eigen terrein naast een kalvermesterij een mestverwerking exploiteert en deze graag laat groeien van 35.000 kuub naar 150.000 kuub per jaar. Wij hebben waardering voor de vakkundigheid en bevlogenheid van deze ondernemers, maar realiseren ons dat zij allen het klassieke groeidenken vertegenwoordigen en dat niet alle bedrijven een zelfde ontwikkeling kunnen doormaken. Het advies dat de commissie duurzame veehouderij van de Sociaal economische raad (SER) deze week uitbracht sterkt ons in die opvatting. Het advies stelt dat alleen een voorhoede van duurzaam werkende boeren een toekomst heeft en nog steun van de overheid moet krijgen.

In het verlengde van de discussie over de toekomst van de landbouw, gaat het over de vraag van mestverwerking. “De boer is de gasleverancier van de toekomst”, kopte de Gelderlander in februari jl, naar aanleiding van de introductie van een kleinschalige nieuwe installatie die biogas zuivert en opwaardeert tot groen gas. Een ontwikkeling die een nieuw licht werpt op de vraag of mestvergisting ook op kleine schaal op erfniveau kan worden toegepast. De PvdA is voorstander van zo’n kleinschalige mestverwerking, vergisting op bedrijfsniveau is nu opnieuw een realistisch alternatief voor de grootschalige industriële mestfabriek op de Laarberg.

Naast kleinschalige mestverwerking op het eigen bedrijf gepaard met het duurzaam opwekken van energie (zonnepanelen zoals bij Van de Wolfshaar en Schieven/groen gas) zou de gemeente meer initiatieven kunnen ontplooien om agrarische ondernemers te bewegen tot zogenaamde “verbreding“ van hun bedrijf. Daarnaast moet er meer worden gedaan om biologische landbouw te stimuleren, die vaak ook nog heel goed past in ons kleinschalige coulisselandschap waar dat nog redelijk intact is.

De PvdA pleit ervoor om de Landbouwontwikkelings (LOG)- gebieden zo spoedig mogelijk te schrappen. Zoals de ontwikkelingen nu zijn zal dit alleen maar extra dieren opleveren binnen onze gemeente doordat “agrarische ondernemers” van buiten de gemeente deze mogelijkheid aangrijpen om echte megastallen te gaan bouwen. Denk aan de megastal in Wichmond.

De PvdA vindt het wenselijk, dat Oost Gelre in navolging van enkele andere gemeenten initiatieven neemt en ondersteunt om aandacht te schenken aan de sociaal-maatschappelijke problemen van boerenfamilies die in de knel zitten. In onze algemene beschouwingen van vorig jaar vroegen we al aandacht voor de stille armoede onder boeren.